اما مرا چه شده که چنین کتابی را معرفی کنم؟
به جرئت بگویم، کتابی است که زاویه دید معمارانه ی شما را بازتر می کند و شما را به سفری 200 صفحه ای در ابعاد پنهانی وجودتان فرامی خواند.
با آن که بدست یک انسان شناس تالیف شده، ولی متنی روان و دقیق دارد و در برابر مفاهیمی چون فضا، زبان و فرهنگ به شیوایی گذر می کند و خود را در بند تعریفات فلسفی نمی بیند.
اما به طور خلاصه:
شما در ابتدا با فرهنگ و وظیفه و حیطه ی وسیع آن آشنا می شوید و در می یابید که زبان تنها برای انتقال پیام نیست، که در شکل گیری پیام نیز تاثیر گذار است. در فصل های بعد، شما ابتدا با مفهوم فضا و روابط حیوانات آشنا می شوید. چیزی که به نظرم، نویسنده را به فکر انداخته که می تواند مقدمه ای برای ورود به فضاهای پیچیده تر انسانی باشد. نویسنده در این فصل به تفصیل راجع به برخی آزمایشات حیوان شناسان می پردازد تا تاثیر مفاهیمی چون تراکم، وضعیت بحرانی، فضاها، روابط را روشن سازد. سپس به انسان بازگشته و به زبان و احساسات مختلف او اشاره می کند. شاید یکی از جذاب ترین بخش ها، قیاس فرهنگ ها و درک جوامع مختلف نسبت به یکدیگر می پردازد و به مورد، مردم انگلستان، فرانسه، آلمان، آمریکا، اعراب و ژاپنی ها را مقایسه می کند و نتایج جالبی می گیرد:
*در خیابان های پاریس مردها به زن هایی که مستقیما در معرض دید آن ها هستند، نگاه می کنند. زن های آمریکایی که بعد از مدتی زندگی در فرانسه به کشور خود باز می گردند اغلب برای مدتی دچار محرومیت عاطفی می شوند.
*در آن زمان در برلین کمبود خانه بطور غیرقابل بیانی حاد شده بود. برای فراهم کردن وسایل رفاهی متصرفین اشغال کننده در بخش آمریکایی به افرادی که هنوز حمام و آشپزخانه آن ها سالم باقی مانده بود، دستور دادند تا به طور مشترک با همسایه شان از آن ها استفاده بکنند. این دستور در نهایت وقتی لغو گردید که آلمانی های تحت فشار زیاد در رابه با استفاده از تسهیلات مشترک شروع به کشتن یکدیگر کردند.
از این دست مثال ها در کتاب بسیار است تا تفاوت فرهنگی و دیدگاهی ادراکی، فضایی احساس گردد.
در نهایت به وضعیت کنونی شهرها اشارتی کرده و در نهایت شما را به فکر وا می دارد...
بحران های نژادی و قومی، بحران های شهری و بحران های آموزشی ارتباط بسیار نزدیکی با هم دارند. اگر با دید وسیع تری به آن ها نگاه کنیم هر سه آن ها به عنوان جلوه های مختلفی از یک بحران عظیم تر جلوه گر می گردند. رشد بیش از حد طبیعی خواسته های انسان بعد جدیدی را به وجود آورده است- یعنی بعد فرهنگی- که بیش تر قسمت های آن از دیده ها پنهان می باشد. سوال این است که تا کی انسان می تواند آگاهانه نسبت به ابعاد خود بی اعتنا و غافل باشد؟
امیرحسین مقتدایی
