بی‌ثباتی آینده

آینده‌ی ما غیرقابل پیش‌بینی است. فکر کنم دیگر بتوان این را از خصیصه‌های زندگی در ایران دانست.

کم‌تر از دو هفته مانده به کنکور ارشد و در جلسه‌ای اضطراری، مدیران مشخص می‌کنند که کنکور باید ۷ هفته تعویق شود. این مدت زمان اضافه شده برای من برابر با کل زمانی است که برای کنکور وقت گذاشته بودم و حالا هدیه‌ای بزرگ دریافت کرده‌ام که ضعف‌ها را جبران کنم. اما بیچاره آن‌هایی که دقیق برنامه‌ریزی کرده بودند و حالا ۷ هفته هاج و واج فقط باید مرور کنند. ابهام در آینده یعنی این‌که هرچقدر هم برنامه داشته باشی باز به اجبار باید موقعیت‌های صددرصدی را هم در خطر ببینی. ابهام در آینده و این تغییرات همیشه برای عده‌ای توفیق است و برای بعضی تنبیه.

هر چند ثبات را عادلانه تر از ابهام می‌دانم، ولی باید گفت که ما با زندگی در ایران اجبارا می‌پذیریم و یاد می‌گیریم که در این شرایط زندگی کنیم. احساس می‌کنم ما ایرانیان از نفس بی‌ثباتی -چنان‌چه کاملا تصادقی باشد- آن‌قدر متنفر نیستیم که تنفرمان بیش‌تر از مسببین بی‌ثباتی‌های آگاهانه و جانبدارانه ست؛ بحران یعنی ایجاد بی‌ثباتی برای توفیق عده‌ای قلیل. والا زندگی تماما رندم آن‌قدرها هم بد نیست. فقط باید کمی خوش شانس باشی و زیاد‌تر تلاش کنی!

خانه آرمانی

این حرف رو از یه بنده خدایی شنیدم به فکر فرو رفتم که چقدر معیارها برای یک خانه ایده‌آل وجود داره که حتی به مخیله‌ی ما هم نمی‌رسه.

آخرش می‌رم توی یه خونه نوساز که بتونم با پاهای خیس راحت توش راه برم؛ خیالم راحت باشه که توش سگ نبوده.

به وقت شام

امروز در تعطیلات عید فیلم به وقت شام در تلویزیون پخش شد. بر خلاف دیگر اعضای خانواده کششی برایم نداشت. فیلم خوبی بود؛ ولی برای منی که چهار سال اخبار تلخش را دنبال کرده ام مرارت آور بود و تلخ! هیجانش بماند برای همان نادان هایی که با پاپ کرن از دریچه ی تلویزیون به فلاکت مردم می نگرند و اینچنین در جست و جوی واقعیاتند...

بند نظارت

ده سال پیش در بازدید علمی از کارخانه نان رضوی نیروی ناظر داخلی کارخانه که وظیفه ی بررسی کیفیت محصولات خط تولید را بر عهده داشت، از آزمایشگاه داخلی کارخانه و وظایفش می گفت. بعد خاطرنشان کرد که مسئولین وزارت بهداشت نیز همه ساله به تمام کارخانه ها سر می زنند. بعد به خیال خودش خواست خیالمان را راحت کرده باشد اضافه کرد که مسوولین بهداشت نسبت به مجموعه کارخانه نان قدس رضوی اعتماد داشته و الخ...

چه داستان عجیبی است این«بند نظارت»: در لابلای اکثر کاغذپاره های این مملکت به رشته‌ی تحریر آمده و در عالم واقع سنگی است جلوی جریان های مستقل؛ وسیله ی چاپلوسی و ابراز ارادت ناظرین به نظارت شوندگان؛ ابزار ارعاب و قانون گریزی اجتماعی؛ مشت و لقی چرب و نرم؛ و در مجموع ابزار قدرت برای کسب منفعت. 

نظام ارزشی‌ام

بهش گفتم فکر نکنم چیز با ارزشی پیدا کنی!

لبخند زد و گفت حالا بزار ببینم...

اون موقع بود که به نظام ارزشی‌‌ام شک کردم.

دو سر بام

۲۵ سالش بود و دانشجوی دانشگاه تهران.

یک روز به خوابگاهشان در کوی دانشگاه آمدند و از اهمیت تحولات به دستور امام سخن گفتند؛ سوال بعدی این بود: کدامیک از شما می‌خواهید فرماندار شوید؟

---

قصه‌ی ۳۰ سال پیش است.

اشتباه کردند و حالا هم اشتباه می‌کنند؛

آن‌زمان بخاطر عجله و حالا بخاطر محافظه‌کاری...

آیا نمی‌ادراکیم؟

یکی از استادهای خارجی و بنام به ایران آمده بود و بر طبق معمول بعد از کنفرانس به تهران و شیراز و اصفهان سفر کرده بود. آن‌چه مرا به تعجب وا داشت علاقه‌ای بود که از بین آن‌همه اثر شگرف به مرقد امام خمینی پیدا کرده بود. اگر مصلی را می‌دید چه می‌کرد؟!

«فضا-خانه»

اصطلاحی بود که پدرم به قول خودش ناگهان بعد از سی چهل سال به زبان آورد و دلم نیامد که آن را ثبت نکنم. فضا-خانه یا با لهجه بگویم فَضَو-خونه (با لهجه‌ی فسایی بخوانید) به خانه ای با حیاط بزرگ می گویند؛ به عبارتی خانه ای که اتاق های بسیار دور یک حیاط بزرگ باشد را فضا-خانه می‌گویند.

برداشت من این است که فضا به حیاط بازمی‌گردد و نیاکانمان از حیاط بعنوان یک فضای منفی یاد کرده اند. 

فراجناحی‌ها

در ایران معاصر هاشمی و روحانی را در این دسته قرار می‌دهند. بعضی آن‌ها را کسانی می پندارند که به هیچ ارزشی قائل نیستند و به‌راحتی رنگ عوض می‌کنند. بعضی معتقدند که اصطلاح فراجناحی خودساخته است و پوششی است برای سرپوش گذاشتن بر پوپولیستی بودنشان؛ بعضی هم اصطلاح فراجناحی را آرمانی پنداشته و ترجیح می‌دهند که بجای آن از اصطلاح «عمل‌گرایان» استفاده کنند.

هر اشتباهی که مرتکب شده باشند، بخشی از شکستشان را بخاطر رفتار جمعی مردم می‌دانم. ترجیح می‌دهم از زبان خودشان گلایه کنم:

«برای کسی که فراجناحی عمل می کند، روز پیروزی همه کف می زنند و در روز سختی همه از او فاصله می گیرند.»

پیام توییتری حسن روحانی به مناسبت دومین سالگرد رحلت مرحوم هاشمی

این توییتر مرا یاد طائفه گرایی، پارتی‌بازی‌ و بدوی‌گرایی‌هایی انداخت که برای بیش‌تر ما طبیعی است. یادتان می‌آید در بازی های بچگانه اگر رفیق صمیمی‌شان نبودید «نخودی» صدایتان می‌کردند؟ فراجناحی بودن و خود را وارسته کردن از این جهت معضل عظیمی است!

علت

گاه فکر می‌کنم که به یک خاطر زندگی می‌کنم
و آن هم اعتقادم است که هر انسان خیلی عادی ای هم
می‌تواند جهان را تغییر دهد