معمار بیست

معمار برجسته آلمانی، «والتر گروپیوس» می‌گوید: زمانی که «مهندسی» تمام شود، «معماری» شروع می‌شود. در معماری است که «تخیل» و «فرهنگ» و «تفکر» به انسجام می‌رسند. به این اعتبار، بحث‌هایی پیرامون معماری و شهرسازی چند دهه‌ای است که محل تأمل فیلسوفان قرار گرفته است. سالن انتظار ساختمان «جامعه مهندسان مشاور ایران» در عصر روز دوشنبه 21 دی ماه میزبان اندیشمندی از تبار فیلسوفان شد که در حلقه جامعه مهندسان نشسته بود؛ جمعیتی مملو از استادان بنام و مهندسان جوان و فعاّل در رشته عمران و شهرسازی گردهم آمده بودند تا به روایت دکتر داریوش شایگان و تأملات او درباره رابطه بین «فرهنگ»، «هنر» و «تکنیک» گوش فرا دهند.

۲۶

دی

۰ نظر

معماری معیار است!

هرمان موتسیوس در سال 1911 چنین می نویسد:

معماری وسیله ی واقعی سنجش فرهنگ یک ملت بوده و هست. هنگامی که ملتی بتواند مبل ها و لوستر های زیبا بسازد، اما هر روزه بدترین ساختمان ها را می سازد، دلالت بر اوضاع نابسامان و تاریک آن جامعه دارد. اوضاعی که در مجموع، بی نظمی و عدم قدرت سازماندهی آن ملت را به اثبات می رساند.

کتاب نظریه مدرنیته در معماری، دکتر سعید حقیر و حامد کامل نیا

۲۴

دی

۰ نظر

ابعاد ما: نقدی بر نویفرت

نامش برای تمام ما محصلین حوزه ی معماری آشناست. کتابی که شاید برای برخی دروازه ی ورود به کتب تخصصی باشد و به عنوان مرجعی در طراحی مورد استفاده قرار می گیرد. در دوران حاضر که تولید

انبوه توانست رقیب قلدر خود، یعنی شخصی سازی را به خاک بمالاند، وجود ضوابط و استاندارد های معلوم لازم است. وظیفه ی نویفرت نیز بیان همین مسائل پذیرفته شده در حوزه ی ساختمان است. اما هنگام استفاده از نویفرت باید توجه داشت:

۱۹

دی

۱ نظر

گزارشی از نشست "رایانش معماری"

معماری ما

چهارشنبه آقای دکتر آرش عادل در نشستی با عنوان رایانش معماری به گفت و گو پرداختند. با توجه به نو بودن چنین مباحثی، سعی کردم تا مطالبی از آن نشست را گلچین و نقل کنم. بدیهی است که برداشت های شخصی بنده نیز بر سطور حاکم است:

۰۵

دی

۱ نظر

چرا به مطالب نظری اهمیت دهیم؟

معماری ما

ده و نیم ماه پیش یک بار پاسخ چنین سوالی را دادم. اما این بار با نگاه بازتر پاسخ خواهم داد:

چرا مطالب نظری را مطالعه نکنیم؟

یا چرا چنین سوالی به ذهن یک معمار یا هنرمند خطور می کند و آن را به زبان می آورد؟

چه شده که او، ممکن است مطالب اینچنینی را الحاقی و بعضا اضافه بداند؟

شاید باید به ریشه ها توجه داشت. به شکلی که با علم آشنا شده و رشد کردیم: سال ها در مدارسی تحصیل نموده ایم که علم را به ما تزریق می کنند و به معنای واقعی چیزی جز "دانش آموز" نیستیم. و چنین است که بعضی، تفاوت دانشگاه و مدرسه را در ابعاد ساختمان و اختلاط جنسیتی آن خلاصه می کنند و به این مطلب پیش پا افتاده توجه نمی شود:

دیگر کسی "دانش آموز" صدایمان نمی کند و الان "دانشجو" هستیم.

۰۲

دی

۰ نظر

سمینار ها و اساتید

نمی دانم در همایش هایی که دانشجویان، مالامال شرکت می کند، اساتید به عنوان حضار شرکت نمی کنند؟

۳۰

آذر

۰ نظر

آشفتگی - در ذم ما اینستایی های ایرانی

دلنوشته است دیگر، بدون ویراست، بی ربط به معماری و بی قید و بند:

از آن جا برایتان مساله می شود که عده ای می گویند: اینستاگرام باید فیلتر بشه!

خب، این جاست که ما انسان ها به دو دسته تقسیم می شویم! عده ای که فکر می کنند و می پرسند: چرا؟ و عده ای که در کثری از صدم ثانیه مخالفت می کنند!

گروه دوم را به خدا می سپارم. چون با پیش زمینه های ذهنی پاسخ داده اند. گروه اول هم وقتی دلایل را می شنوند به گروه دوم می پیوندند.

مساله مان شده تصاویر مستهجن عده ای از نسوان و جاسوسی ممالک غربی!

۳۰

آذر

۲ نظر

یادداشت های من > نشست دوم قطب علمی: 75-80

آقای دکتر اعتصام:

در این دوره بود که با نگاه آقای خاتمی و نگاه مداراگرانه با جهان، طرح ساخت و بازسازی سفارت ها در دستور کار قرار گرفت. (کتاب معماری دیپلماتیک: بررسی نقشه های سفارت های ساخته شده در این چند سال)

در این دوره بود که گروهی از معماران بزرگ ایرانی گرد هم آمدند طراحی سفارتی که نماد احترام ایرانیان به جهان باشد، در دستور کار قرار گرفت.

آقای دکتر احمدی:

تاثیر دولت زیاد بود.

این گروه از معماران مشمول معماران پخته و جوانان با استعداد بود که به ریاست آقای کازرونی تشکیل گشت. آقای خاتمی در جلسه ای که با گروه داشت، هدف را خوشامد گویی به دیگران و پیام آوری صلح دانست. (گفت و گوی تمدن ها)

سفارت کره جنوبی، یکی از مواردی بود که آقای احمدی طراحی کردند.

سپس ایشان به کانسپت های اولیه طرح شان اشاره کردند. برای مثال بنایی را نشان دادند که مکعب شکل بود و به کعبه ی زرتشت مانستند. یا رمپی که طراحی کرده بودند و آن را مانند پلکان های تخت جمشید دانستند. یک مقدار طرح ها و الهامات دور از ذهن بود. ( بعدا آقای دکتر حقیر همین ها را نقد می کنند.)

آقای دکتر حقیر:

ایشان مانند اساتید قبلی، دوره بندی پنج ساله را اشتباه دانسته و به مسائل اجتماعی، فرهنگی را مهم تر دانستند. سپس به تقسیم بندی خودشان نسبت به معماری ایرانی اشاره کردند.

برای مثال معماری دوره پهلوی دوم را 1333 تا 1350 دانسته که در آن دوره گرایش بین الملل و نوستالژیک و سبک بنجل گرایی رواج داشت. (بنجل گرایی مثل آیینه کاری در کباب خانه!)

معماری انقلاب ایران از 1350 شروع شد (7 سال پیش از انقلاب!) و افرادی چون کامران دیبا و نادر اردلان به معماری بوم گرا و منطقه گرای لویی کانی روی آوردند.

از آن دوره سعی در فهم هویت جدید ایرانی کردند. پس از جنگ تحمیلی نیز این جریان قوت گرفت تا هویت بازیافت گردد و ایده های اولیه مربوط به همان سال های پیش از انقلاب بود.

ایشان گرایش معماران ایرانی را چنین دانستند:

1- وابسته به هویت ملی

1-1 تفکرات خرد گرایانه و مدرن کردن المان

1-2 نگاه نوستالژیک و کیچ

2- غیر وابسته به هویت ملی

2-1 مدرن گرایانه

2-2 معماری روز

2-2-1 کپی بدون تفکر

2-2-2 درک و ترجمه به فارسی

ایشان در لفافه، جریان معمارن سفارت خانه ساز و خصوصا آقای احمدی را در گروه 2-2-2 دانستند و الهامات اولیه آقای احمدی را دور از ذهن و غیر واقعی دانستند. حقیر مدعی بود که این گروه ( احمدی) تنها برای قبولاندن طرح هایشان به کارفرمای دولتی و سفارت خانه، مجبور شده اند تا چنین ایده های اولیه ای را بیان کنند. به نظر او معماری سفارت خانه ها تنها با الگو گیری از ایده های اولیه درست شده و چیز بیش تری نیست. هویت ایرانی یعنی IDENTITY و چیزی است که می شناسیمش و چنین حسی در دیدن سفارت خانه ها وارد نیست. مخاطب باید بفهمد و نه طراح توضیح دهد.

آقای دکتر احمدی:

ایشان بر خلاف دکتر حقیر، دهه 60 را از دهه های خوب معماری ایرانی دانسته و به علاوه حرف ایشان را به ایده های اولیه طرحشان رد کردند. ایشان در بحث هویت، آن را در دوران مدرن، به شدت تغییر پذیر دانسته و اتفاقا حضور منتقد را واجب دانسته تا به مخاطب توضیح دهند.

حقیر:

در پاسخ به سوالی تنها خواست معماران را عدم دخالت دولت در طرح ها دانستند.

آقای دکتر احمدی:

ایشان هم معماری مفهومی را موثر دانسته و از مسابقات بدون نقد ایراد گرفتند. سپس هویت را سیال و تکوینی دانست.

آقای دکتر حقیر:

ما چیزی به اسم هویت واحد نداریم. هویت های نو آن چنان تغییر معیار بالایی دارد که قابل باز شناسی نیست. فردیت معمار جایگزین هویت جمعی شده.

آقای دکتر احمدی:

ایشان هویت و چیزی که طرح کرده را به زبان مشخص و شاعرانه ی خود تعبیر کرد.

آن چه من آموختم:
- مهم ترین اتفاقی که ممکن است در چنین مکان هایی بیفتد مناظره ها و بحث های بین اساتید است. این جاست که بیش ترین آموزش صورت می گیرد.

- به نظرم، با آن که ایده های دکتر احمدی دور از ذهن بود، ولی واقعا به آن ها ایمان داشت و بر خلاف گفته دکتر حقیر برای خوراندن آن به کارفرما نبود.

- نگاه ها به هویت و رابطه منتقد-مخاطب متفاوت بود.

به نظر شخصی من در رابطه منتقد مخاطب، اگر مخاطب متوجه نشود، طرح به هیچ دردی نمی خورد. شاید عالی ترین نوع فهم، آن باشد که خود مخاطب متوجه گردد. ولی در هر صورت حضور منتقد و دادن اطلاعات از دیگری روش جایگزین خوبی است. این واضح و مبراست که اگر راجع به بنایی، زمنیه های فرهنگی- تاریخی آن را بدانیم، از آن بیش تر لذت می بریم.

- نگاه ها ابتدا نسبت به هویت متفاوت بود و در نهایت به یک نگاه مشترک رسیدند. دکتر حقیر نگاه شاعرانه ی دکتر احمدی را نگاهی فردی و برداشت خودشان از کار دانست.

۲۶

آذر

۳ نظر